گل‌ها و گیاهان به محیط اطراف ما طراوت و شادابی می‌بخشند. یکی از مشکلات رایج روزهای گرم سال آفتاب سوختگی گیاهان است، هم برای گیاهانی که درتراس، حیاط و باغچه هستند و هم برای گیاهان آپارتمانی که درون خانه نگهداری می کنید.. در این مقاله، درباره دلایل آفتاب سوختگی گیاهان و روش‌های احیای آنها صحبت خواهیم کرد.
حتی افراد بی‌اعتنا به گل وگیاه هم احتمالا از دیدن منظره گیاهانی که زیر نور شدید آفتاب خشک و زرد شده‌اند ناراحت خواهند شد. کمی جلوتر، دلایل این مشکل و روش‌های احیای گیاهان آسیب دیده را بیان می‌کنیم:
نشانه آفتاب سوختگی گیاهان
نکته مهم: لکه‌های تیره یا سفید یکی از نشانه‌های آفتاب سوختگی گیاهان است.
دلیل آفتاب سوختگی گیاهان
قرارگرفتن در معرض نور شدید و مستقیم خورشید به مدت طولانی برگ‌ها را می‌سوزاند و آنها را پژمرده می‌کند. معمولا در بهار و تابستان این مشکل رایج تر است؛ مخصوصا اگر گیاهان را در زمستان درون خانه برده‌اید و با گرم‌شدن هوا می‌خواهید به یک باره آنها را به بیرون از خانه منتقل کنید. گیاهان که در این مدت به نور کم عادت کرده بودند، زیر نور مستقیم خورشید می‌سوزند. به همین ترتیب، اگر گیاهی را که عاشق سایه است به بخشی از خانه که نور مستقیم خورشید می‌تابد منتقل کنید، گیاه آفتاب سوخته می‌شود.
نشانه‌هایی که می‌گویند گیاه هنوز زنده است:
کمی پوست گیاه را با ناخن خراش دهید، اگر بافت سبز روشن دیدید، گیاه قابل احیاست.
از کجا بفهمیم گیاه هنوز زنده است و باید برای احیا کردنش تلاش کنیم؟ قبل ازهر چیز صبر داشته باشید. خیلی زود دست از تلاش برندارید؛ مخصوصا اگر علاقه زیادی به آن گیاه دارید یا یکی از نمونه‌های کمیاب گیاهان است.
گیاه را بررسی کنید تا ببینید آیا در گیاه نشانه‌های حیات دیده می‌شود یا نه:
![]()
۱. با ناخن تان کمی از ساقه را خراش دهید.
بخش کوچکی از پوست یا ساقه گیاه را با ناخن خراش دهید. آیا هنوز بافت آن سبز است؟یا نه؟ اگر این‌طور است، گیاه هنوز زنده است. منتها اگر رنگ بافت آن قهوه‌ای و خشک شده است، ساقه از بین رفته است.
۲. ساقه را خم کنید.
به آرامی ساقه را دور انگشتتان بپیچانید. اگر انعطاف‌پذیر است، هنوز زنده است. منتها اگرشکننده باشد، از بین رفته است. کل طول ساقه را آزمایش کنید تا ببینید تا انتهای آن جایی هست که نشکند یا نه...؟
![]()
۳. جوانه‌ها را بررسی کنید.
گل‌ها و برگ‌های گیاه را بررسی کنید. یکی از غنچه‌های گل را با انگشتتان له کنید. اگر هنوز آب دار است و پلاسیده نشده است، گیاه مردنی نیست. اگر در دستتان حالت پوسته پوسته شد، یعنی دیگر نمی‌توان گیاه را احیا کرد. اگر خود گیاه تا حدی جان دارد و فقط غنچه‌ها مشکل دارند، غنچه‌های پلاسیده، نرم شده یا تغییر رنگ داده را دور بریزید.
بازگرداندن گیاه آفتاب سوخته به زندگی
چطور گیاه آفتاب سوخته را احیا کنیم؟
مرحله اول: منتقل کردن گیاه به سایه
اولین کاری که باید انجام دهید این است که برای اینکه دیگرآفتاب آسیب بیشتری به گیاه نزند، آن را به جایی که سایه است منتقل کنید.از آنجا که گیاه به نور نیاز دارد، این کار را به یک باره انجام ندهید. و شوک مجدد به گیاه ندهید.
![]()
مرحله دوم: آبیاری
در مرحله بعد، باید گیاه را آبیاری کنید. یادتان باشد گیاهی که برگ‌هایش را به دلیل آفتاب‌سوختگی از دست داده است مانند گذشته به آب زیادی نیاز ندارد. کم کم به آن آب بدهید تا به درون خاک نفوذ کند. با انگشتتان به خاک دست بزنید ببینید مرطوب شده است یا نه. در غیر این صورت، ممکن است به ریشه آسیب بزنید. بعدها وقتی برگ‌های جدید رشد می‌کنند، می‌توانید به تدریج مقدار آب آن را اضافه کنید. وقتی گیاه به حالت عادی برگشت، می‌توانید به همان اندازه و دفعاتی که قبلا عادت داشت به آن آب بدهید.
هر چه خاک گیاه سفت‌تر و خشک‌تر باشد به آب بیشتری نیاز دارد.
![]()
نکته مهم: گزینه آبیاری به وسیله تشت آب هم راهکار خوبیست.گیاه را با گلدان داخل تشتی که تا وسط پرازآب شده است به مدت چند ساعت بسته به سایز گلدون و ریشه، قرار دهید و سپس کناری بگذارید تا آب اضافی خارج شود.
![]()
مرحله سوم: جداکردن قسمت‌های سوخته
پس از اینکه به اندازه کافی گیاه را آبیاری کردید، حالا باید قسمت‌های آفتاب سوخته از جمله گل‌ها و برگ‌های ازبین رفته گیاه را جدا کنید. اگر این کار را نکنید، گیاه بخشی از انرژی و مواد مغذی را که باید صرف قسمت‌های سالم خود کند برای ترمیم و احیای قسمت‌های سوخته هدرمی‌دهد. به همین دلیل نمی‌تواند جان بگیرد. ساقه گیاه را تا جایی که بافت سبز دارد قطع کنید.
![]()
مرحله چهارم: کوددهی
بعد از جداکردن قسمت‌های سوخته گیاه، کمی کود به آن اضافه کنید. این کار برای محافظت خاک و ریشه‌ها از نور خورشید و حفظ رطوبت گیاه ضروری است. به گیاهی که برگ ندارد کمتر کود بدهید. در واقع، باید نصف مقدار کودی را که قبل از آفتاب سوختگی پای آن می‌ریختید بریزید. روش دیگری هم وجود دارد و آن این است که همان مقدار کود را بدهید، اما بازه زمانی را تغییر دهید؛ یعنی اگر قبلا هر هفته به آن کود می‌دادید، این بار هر ۳ هفته یک بار این کار را انجام دهید.
![]()
بهترین کود احیا کننده ،جهت کاهش شوک و تنش دمایی برای گیاهان کود ضد تنش آمینو اسید است.
تغییر موقعیت گیاه هم زمان با تغییر فصل
وقتی می خواهید گیاهانی را که در زمستان به درون خانه برده‌اید به محیط باز برگردانید، ابتدا ۲ ساعت، آنها را در آفتاب قرار دهید و ۲ تا ۳ روز به همین منوال ادامه دهید. سپس میزان قرارگیری آن را در معرض نور خورشید افزایش دهید. ۲ تا ۳ هفته این شیوه را تکرار کنید تا کم کم گیاه به نور خورشید عادت کند. به همین روش می‌توانید درفصول سرد گیاهان را به خانه برگردانید.
![]()
کلام آخر را شما بگویید:
آیا در خانه گل وگیاه نگه می‌دارید؟ کدام گل‌ها به نورزیاد نیاز ندارند و می توان آنها را درون اتاق نگه داشت؟ خوشحال می شویم تجاربتان را با ما در میان بگذارید...