انواع خاک و ترکیبات آن + کاربرد
اگر شما هم به گل و گیاه علاقه مند هستید و دوست دارید خانه خود را با گیاهان زیبا و رنگی تزئین کنید، باید در مورد نوع رشد آن ها نیز تحقیق کنید. یکی از ترکیباتی که باعث رشد و یا عدم رشد گیاهان می شود، خاک است. انواع متعددی از خاک در بازار موجود می باشد منتهی نکته حائز اهمیتی که درمورد خاک وجود دارد این است که خاک هر نوع گل و گیاهی منحصربه فرد است. بنابراین لازم است قبل از خریدانواع خاک گلدان به درستی درمورد گل یا گیاه خود تحقیق کنید و متناسب با نوع خاکی که گل یا گیاه شما به آن نیاز دارد، یکی از انواع خاک گلدان را انتخاب و خریداری کنید. توجه داشته باشید که اگر متناسب با نوع گل یا گیاه خود خاک آن را خریداری نکنید، امکان دارد گیاه شما به خوبی رشد نکرده و به مرور زمان پژمرده شود. از مهمترین انواع خاک گلدان میتوان به خاک پیت ماس، کوکوپیت، خاکبرگ و پرلیت اشاره کرد،که در ادامه با توضیحات مختصری از هرخاک با ما همراه باشید.
چندین نوع خاک داریم؟
پیت ماس
پیت ماس ماده فیبری است که از تجزیه نوع خاصی خزه وجلبک به شکل ارگانیک به وجود می آید. ابتدا این خزه ها جمع آوری شده و درطی فرآیندی آماده سازی و بسته بندی می شود. پیت ماس تا 20 برابر وزن خود آب را جذب می کند. به همین دلیل رطوبت و مواد غذایی خاک را حفظ کرده و کابردهای فراوانی در کشاورزی دارد. این محصول دارای ph خنثی می باشد. ترکیب پیت ماس با خاک گلدان علاوه بر حفظ رطوبت خاک به دلیل دارا بودن مواد آلی به تغذیه گیاه هم کمک میکند وکود موجود در خاک را نگه میدارد وازآبشوئی جلوگیری می کند. و پیت ماس خاکی ارگانیک و عاری از هرگونه حشره ، لارو و دانه و مواد شیمیائی می باشد. و درآخرمهمترین نکته ای که باید به آن دقت کرد هنگام استفاده از پیت ماس برای مصارف حساس مانند کاشت انواع بذرکاکتوس و... حتماً حین انجام کار با سم حشره کش و قارچکش ضدعفونی شود.
پرلیت
پرلیت نوعی سنگ معدنی آتشفشانی سفید رنگ ، بی نظم و بی شکل با فرمول شیمیائی Sio2 است که درساختار آن آب فراوانی وجود دارد. آلومینیوم، سدیم ، کلسیم ، پتاسیم، منگنز، وآهن ازدیگرعناصرتشکیل دهنده پرلیت است. ازپرلیت امروزهم دربخش صنعت و ساختمانی وداروسازی وهم دربخش کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد. خاک پرلیت قادراست عناصرغذایی را درسطح خود جذب و به مرور برای ریشه گیاه آزاد کند. درنتیجه استفاده از آن درانواع خاک گلدان ها به بهبود وضعیت تغذیه گیاه کمک می کند و در مصرف کود و محلول غذایی صرفه جویی می شود. پرلیت چگالی بسیار کمی دارد و ترکیب آن به خصوص به خاک با بافت سنگین به سبک تر شدن بافت خاک و ایجاد تخلخل کمک شایانی می کند. و درنتیجه باعث افزایش تخلخل خاک و به طبع آن بهبود تهویه و آب دهی خاک می شود. پرلیت دارای پ هاش خنثی می باشد. و دربستر محیط های طبیعی غیر محلول است و تغییری در قلیایی یا اسیدی کردن خاک ایجاد نمی کند. اضافه کردن پرلیت به خاک ، جذب عناصر غذایی را به حداکثر می رساند .و در نتیجه وضعیت تغذیه گیاه نیز بهتر می شود. و درآخر اینکه شما برای ریشه دار کردن انواع قلمه می توانید از پرلیت به عنوان بهترین بستر رشد استفاده کنید.
نکته مهم: همیشه به اندازه مشخص و کمی از این نوع خاک در ترکیب خاک گلدان استفاده کنید چون وجود بالای آن در خاک موجب بالا رفتن رطوبت بعد از آبیاری و زیاد شدن هوا در خاک گلدان خواهد شد.
ورمی کمپوست
ورمی کمپوست یک کود بیوارگانیک است که بخاطر دارابودن انواع ویتامین ها، هورمون های رشد و مواد غذایی موردنیاز گیاهان باعث افزایش سرعت رشد گیاهان ، افزایش محصولات کشاورزی و شادابی و سلامت گیاهان می شود.کود ورمی، بدلیل نداشتن آلودگی های میکروبی باعث رشد گیاهانی سالم و درنتیجه تولید محصولات کشاورزی مرغوب می گردد. ورمی کمپوست کودی بسیار نرم، سبک ، پاکیزه و بهداشتی ، بدون بو وعاری از هرگونه تخم آفت وعلف هرزمواد شیمیایی است. به دلیل دارا بودن عناصر میکرو مانند آهن ، روی ، منگنزومس و همچنین دارا بودن مواد محرک رشد گیاهی مانند ویتامین بخصوص ویتامین ب 12. این کود رشد بسزائی دررشد برگ ها ، ریشه ها ، گلها، ساقه های گیاهان دارد.یکی از مزیت های این کود قابل استفاده بودن آن برای تمامی گیاهان از جمله گیاهان آپارتمانی است و اثر گیاه سوزی ندارد. مقدار مناسب این کمپوست برای مخلوط کردن با بستر اصلی 15 الی 20درصد از کل حجم خاک گلدان است.
خاک برگ
خاک برگ همانطور که از نامش پیداست به بقایای برگ گفته می شود که دراثر کنش و فعالیت باکتری ها پوسیده و درنهایت به رنگ قهوه ای تیره تبدیل می شود. خاک برگ از فعل و انفعالات برگ بوجود می آید. این نوع خاک ، بافت سبک و زهکشی مناسبی دارد. خاک برگ بهکام محصولی مناسب با ترکیبی بخصوص از مواد اولیه مرغوب از قبیل : کوکوپیت، ورمی کمپوست، پرلیت ، کمپوست برگ خالص و سایرعناصر مفید برای گیاهان جهت استفاده برای انواع گیاهان آپارتمانی ، باغچه ها و گلخانه ها می باشد. همچنین این محصول موجب موجب رسیدن اکسیژن ، آب وغذای لازم به ریشه آن ها می شود.
برای خرید انواع خاک گیاهان آپارتمانی کلیک کنید.
خاک ماسه ای(شنی)
این نوع خاک هم باید با سایر خاک های ترکیب شود چون به تنهایی دارای مواد مغذی لازم برای رشد گیاه نمی باشد و به علت بالا بودن زهکشی آب خیلی کمتری در خود نگهداری میکند پس برای قله زدن و تکثیر گیاهان گزینه خوبی می باشد ولی حتما باید از ترکیب سایر خاک ها هم برای بالا بردن موفقیت در نگهداری گیاهان استفاده شود، بیشتر برای گیاهان گوشتی میتوان از این ترکیب + خاک باغچه + کوکوپیت و پیت ماس استفاده شود.
کوکوپیت
کوکوپیت نوعی بستر کشت است که از الیاف و پوست میوه نارگیل ساخته می شود که می تواند جایگزین خاک یا با آن مخلوط شود. کوکوپیت به دلیل قابلیت بالای نگهداری آب باعث صرفه جویی آب در بخش کشاورزی می شود.
کوکوپیت برخلاف پیت ماس رطوبت را حتی از یک هوای خشک جذب می کند. این سهولت خیس شدن و خصوصیت زهکشی الیاف نارگیل بدان معنی است که الیاف نارگیل نیازی به آبیاری مکرر و درفواصل کوتاه ندارد. در نتیجه این محصول منجر به کاهش مصرف کود و هزینه کمتر آبیاری در کشاورزی می شود. کیفیت ذاتی الیاف نارگیل ،دردسترس بودن آب و هوای بهینه برای ریشه دار نمودن سریع و تکثیر ایده آل گیاه می باشد. به همچنین منجربه سرعت ریشه دار شدن قلمه ها نیز می شود.
کوکوپیت برخلاف تمامی رقبایش دیرتر ازبین می رود و به علت دارا بودن مواد چوبی به مقدار 45% این اطمینان را بوجود می آورد که در محیط های کشت و کاشت به مدت طولانی به خوبی باقی بماند.
خاک لومی
یکی از انواع خاکها که در لیست پرکاربردترین و بهترین خاک برای گیاهان اپارتمانی قرار می گیرد، خاک لومی است. خاک لومی مخلوط شن و ماسه به نسبت 50 درصد، سیلت به نسبت 40 درصد و خاک رس به نسبت 10 درصد است. از خاک لومی به دلیل تخلخل بالا و مقاومت در برابر فرسایش، در باغبانی و کشاورزی استفاده می شود. اگر می خواهید از خاک لومی برای گیاهان آپارتمانی استفاده کنید بهتر است آن را برای گیاهانی با نیاز آبی متوسط درنظر بگیرید. همچنین اضافه کردن ورمی کمپوست به خاک لومی به غنی شدن آن کمک زیادی می کند.
خاک رسی
تراکم ذرات و جذب آب در خاک رسی بالا و از طرفی نفوذپذیری این خاک بسیار کم است. به همین دلیل با جذب آب خاک فشرده شده و جلوی گسترش ریشه گیاه را می گیرد. درصد مواد معدنی مثل کلسیم و پتاسیم در خاک رس بالاست اما مواد آلی آن کم است. هر چه درصد رس در خاک گیاه بیشتر باشد خاک سنگین تر می شود. به همین دلیل استفاده از رس در ترکیب خاک گیاهانی که به زهکشی بالا نیاز دارند اصلا توصیه نمی شود. برای استفاده از خاک رس برای گیاهان آپارتمانی حتما باید از ترکیبی مثل اسید هیومیک برای اصلاح آن استفاده شود. اسید هیومیک نفوذپذیری خاک را بالا می برد و مواد آلی گیاه را هم تامین می کند.
خاک باغچه
یکی از خاک های مغذی که در همه جا هم یافت می شود خاک باغچه است. خاک باغچه ترکیب سنگینی دارد و نباید به تنهایی برای گیاهان استفاده شود. از آن طرف مقدار مواد مغذی این خاک بالا است و بهتر است حتی به مقدار کم برای گیاهان استفاده شود. پس اگر به خاک دیگری دسترسی ندارید و می خواهید بهترین خاک برای گلدان را داشته باشید خاک باغچه را با مقداری ماسه و کود حیوانی ترکیب کنید و از آن برای گیاهانتان استفاده نمایید.
خاک سیلتی
خاک سیلتی خاک بین خاک شنی و رسی قرار میگیرد و برای نگهداری انواع گیاهان آپارتمانی کاربرد دارد، البته میزان درشتی و یا ریزی این خاک نام آن را تغییر میدهد و بشتر به خاک سیلتی رسی و یا خاک سیلتی شنی شناخته می شود، همانند خاکی هایی که در بالا عنوان کردیم به تنهایی نباید از این خاک هم برای نگهداری گیاهان استفاده شود.
خاک حیوانی
کود حیوانی رو دیگه همه میدوندی چیه و بهترین نوع آن هم کود حیوانی پوسیده است که برای گلدان میتونید استفاده کنید، ولی من خودم پیشنهادی برای استفاده از آن برای گلدان ندارم چون موجب رشد علف هرز و در برخی مواقع بوی نامناسب می شود.
ولی مقدار ازت موجود در کود گاو از کود گوسفندی بیشتر است ولی درصد فسفر و پتاسیم کود مرغی از کود گوسفندی و البته کود گاوی نیز بیشتر می باشد. شما میتوانید از این نوع کودها برای درختان و یا گیاهانی که در باغچه میکارید استفاده کنید شاهد رشد عالی و مناسب آنها باشید.
هوموس
از دیگر خاک های مناسب گلدان که دارای مواد مغذی بسایر زیادی هست خاک هوموس می باشد که از تجزیه بقایای حیوانات و گیاهان بر روی خاک تولید می شود و رنگ قهوه ای تیره و در برخی مواقع سیاه دارد.این خاک را هم به هیچ وجه به تنهایی استفاده نکنید و حتما با خاک های که معرفی شد ترکیب کنید تا رشد گیاه شما افزایش پیدا کند. این خاک هم به عنوان یک کود با مواد آلی کاربرد زیادی دارد.
خزه اسفاگنوم
همان پیت ماس است که به نام خزه اسفاگنوم شناخته می شود. پیت ماس خاک مناسبی برای کاشت بیشتر گیاهان آپارتمانی است. مخصوصا اگر گیاه ریشه های ضخیم داشته باشد. خزه اسفاگنوم قابلیت جذب آب به اندازه 25 برابر وزن خودش را دارد. خزه این آب جذب شده را به مرور زمان در اختیار گیاه قرار می دهد. دقت کنید که خزه به تنهایی بستر مناسبی برای کاشت گیاهان نیست و حتما باید در ترکیب خاک های دیگر استفاده شود.
حالا چه خاکی مناسبی را برای گلدان هایم انتخاب کنم؟
این سوالی هست که پس از خواند این مطلب برای شما پیش خواهد آمد که در پاسخ باید گفت که به هیچ وجه یک خاک رو برای نگهداری گیاهان خود اتخاب نکنید و بهترین ترکیب برای گیاهان آپارتمانی بجز کاکتوس ها و ساکولنت ها : پرلیت+ پیت ماس+ خاک برگ +پرلیت + خاک باغچه است. و برای کاکتوس ها و ساکولنت ها: ماسه (شن) + پیت ماس + خاک برگی ترکیب خوبی هست که از کوکوپیت هم میتوانید در تمامی ترکیب ها استفاده کنید ولی به علت بالا بودن قیمت پیشنهاد نمی دهیم.
برای خرید انواع خاک گلدان به این لینک مراجعه کنید.